Muziek in trans-disciplinair onderwijs

Auteur: 
Tanja Lagerström
Verschenen in Pyramide: 

“Miss Tanja, Marcy and I want to do a music show, can we come to your classroom and can you help us to practise?” Andy (7 jaar) kijkt me serieus aan als ik even bij hem en twee andere leerlingen aan tafel schuif in de naschoolse opvang. Deze vraag zet me aan het denken. Niet omdat ik moeite heb om een gaatje in mijn lesrooster te vinden om Andy en Marcy te helpen, maar omdat deze vraag zoveel zegt over de totaal andere benadering van (muziek)onderwijs waarin ik terecht ben gekomen dan de Nederlandse.

Het heeft in de eerste plaats te maken met het simpele feit dat ik een vaste aanstelling heb. Als vaste vakleerkracht muziek op de internationale school geef ik elke groep wekelijks vijftig minuten muziekles. Hierdoor beleef ik iets wat compleet nieuw voor mij is, namelijk dat ik een relatie opbouw met mijn leerlingen. In de vrijblijvende freelance cultuur die ik vanuit Nederland gewend ben, waar ik meestal vier, zes of op zijn langst tien weken op één school heb lesgegeven, moest ik altijd weer afscheid nemen als ik nét alle namen kende.

Hier heb ik het voorrecht om wekelijks met de leerlingen op te trekken, en als ik de komende jaren hier blijf werken kan ik al deze leerlingen steeds beter leren kennen. Daardoor groeit er vertrouwen. In deze relatie gaan de leerling en de vakleerkracht samen een leerproces aan. De vraag van Andy toont aan dat dit ook werkt. Hij weet dat ik er elke dag ben en voorlopig niet weg ga. Dus hij weet dat hij bij mij terecht kan.

Daarnaast zegt deze vraag iets over de filosofie van IB (International Baccalaureate), waar onze school aan gelieerd is. Het leren is hier opgebouwd rondom zes vaste thema’s, die elk jaar aan de orde komen. Eén daarvan is bijvoorbeeld ‘Hoe we onszelf uiten’, een andere is: ’Waar we zijn in plaats en tijd’, en weer een andere: ’Wie we zijn’. Elke groep doorloopt in een schooljaar een aantal van deze thema’s die ongeveer zes weken in beslag nemen, en onderzoekt deze vanuit meerdere disciplines. Vakoverschrijdend onderwijs ten voeten uit.

Dit vraagt van mij een heel nieuwe manier van denken. Muziek staat niet meer los van de andere vakken maar ik mag bijdragen aan het overkoepelende leerproces dat plaatsvindt in elke groep. Het kan dus zomaar gebeuren dat een groepje leerlingen mijn hulp inschakelt bij een onderzoek of een presentatie waar ze aan werken. Zoals Andy en Marcy. In deze leeromgeving kan ik mijn visie op muziekonderwijs ontwikkelen met doelstellingen op de lange termijn. Mijn lessen maken deel uit van een groter geheel, het gaat zoveel verder dan het verzorgen van een paar ’leuke’ muzieklessen waarin even alle domeinen aangestipt worden. We hebben in Nederland wel mooie doorgaande leerlijnen uitgedacht maar wat hebben we daar aan zonder de continuïteit van een vaste vakleerkracht op elke school?

Ik ga in elk geval in mijn lessen proberen steeds meer de samenhang te zoeken met andere vakken. Er zijn uren gereserveerd voor gezamenlijke planning met de (vak)leerkrachten in alle roosters, dus daar zal het niet aan liggen. Ik ben benieuwd wat Andy en Marcy voor plannetjes hebben gesmeed. Ik hoop dat ik hen kan ondersteunen om een spetterende show op de planken te zetten!

Tanja Lagerström is muziekdocent en stafmedewerker bij de Lund International School in Lund, Zweden, en redacteur van De Pyramide.

Reacties

Reactie toevoegen

Lees ook

Les
Kind speelt muziek. Beeld Shutterstock

Lesideeën voor binnen en buiten, bij het artikel ‘Muziek in de antroposofische kinderopvang’.

Inschrijven voor de nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwbsrief en ontvang onregelmatig nieuws over muziekeducatie, liedjes, lessen, professionaliseringsdagen, Gehrels Muziekeducatie en De Pyramide.