DOCENT EN INSTRUMENT

“De leerling ervaart de muziek door zoveel mogelijk zelf te doen”

Een lichamelijke beperking van een leerling is voor muziekdocent Otto de Jong geen belemmering bij het lesgeven, dankzij een speciale gitaar.

Toen Friends at Work, een dagbesteding voor jongeren met een beperking of chronische ziekte, Muziekschool Amsterdam Noord vroeg om muziekles te komen geven, sprong docent Otto de Jong enthousiast in op de uitdaging. 
De Jong is geïnteresseerd in lesgeven aan mensen die in de maatschappij als minderheid worden gezien, bovendien was dit voor de muziekschool een mogelijkheid om nog inclusiever muziekonderwijs te verzorgen. Voor deze lessen maakt hij gebruik van een aangepaste gitaar. 

Hoe kwam je op het idee om met dit instrument te gaan werken? 
“Voor deze leerlingen is het vaak lastig om een muziekinstrument op een ‘gewone’ manier te bespelen. Tijdens een symposium kwam ik Ruud van der Wel van de Stichting My Breath My Music tegen, een ademtherapeut gespecialiseerd in het ontwikkelen van aangepaste muziekinstrumenten. Hij had onder andere deze gitaar bij zich.” 

“Iedereen die naar mogelijkheden zoekt om met mensen met een beperking muziek te maken, raad ik aan om naar mybreathmymusic.com te gaan. Ze hebben ook software die goed bruikbaar is.”

Ruud van der Wel heeft een oplossing gevonden voor de barré akkoordgrepen. Op de gitaar zit een beugel waarmee je de snaren kunt indrukken door de beugel eenvoudig naar links of rechts te bewegen. Door de gitaar in een
C-akkoord te stemmen (C-G-C-G-C-E), kun je met de beugel de drie meest voorkomende akkoorden in de populaire muziek spelen. Leerlingen kunnen ervaren hoe het is om muziek te maken met een echt instrument. Zo speelt Elzève (op de foto) het lied ‘Oh When The Saints Go Marching in’. Ze kan het lied zingen en leest boven de tekst of ze de beugel naar links, rechts of niet moet bewegen. Met haar rechterhand speelt ze een eenvoudige slag. 

Wat heb je met de doelgroep uit het speciaal onderwijs?
“Ik leer zoveel van ze. Het is bewonderenswaardig hoe ze werken met de mogelijkheden die ze hebben in plaats van met de beperkingen. Vaak zijn deze leerlingen opener en eerlijker dan leerlingen in het reguliere onderwijs.
In het begin wist ik niet zo goed welke houding ik moest aannemen. Ik deed ontzettend mijn best, was overdreven aardig tegen ze en gaf zo min mogelijk kritiek op hun spel. Tot ik mij afvroeg waarom ik dat deed. Ik benader ze nu meer zoals alle andere leerlingen, en dat werkt beter.” 

Wanneer is voor jou een muziekles geslaagd?
“Als iedereen in mijn groepje muzikaal in charge is geweest en daar gelukkig van is geworden. Ze moeten het gevoel hebben dat er muziek is gemaakt en dat hoeft niet perfect te zijn. De beperking van de leerling bepaalt mede de mogelijkheden, maar het idee is dat iedere leerling de muziek ervaart door zo veel mogelijk zelf te doen, ieder op een eigen manier. Muziek ervaren kan energie, kracht en moed geven en veel verbinding.” 

Meer over deze gitaar:
- mybreathmymusic.com/adaptedguitar
- Interview met Ruud van der Wel: De Pyramide 76-02, mei 2022 p12-14.
- gehrelsmuziekeducatie.nl/artikelen/muziek-maken-met-je-adem