Lous van der Mijl vond het zonde dat ze op het gebied van muziek niets kon vinden voor hoogbegaafde kinderen, terwijl er voor deze doelgroep zoveel lesmateriaal is binnen andere vakgebieden. ‘Dan maak ik het zelf wel’, dacht  ze toen. Ze ontwierp twintig lessen en schreef er een docentenhandleiding bij. Hoewel de lessen zijn bedacht met hoogbegaafde leerlingen in het achterhoofd, kun je ze ook gebruiken in het regulier onderwijs. Leerlingen kunnen
de opdrachten alleen of in groepjes uitvoeren en elke les duurt tussen de 30 en 45 minuten, er is geen vaste volgorde. Het resultaat is een fraai vormgegeven werkboek waarin kinderen aan de slag kunnen met creatieve  muziekopdrachten.

Hoogbegaafdheid gaat vaak gepaard met perfectionisme: hoogbegaafden hebben hoge verwachtingen van zichzelf en van de ander. In de procesgerichte opdrachten in Musica! is er geen goed of fout en daarmee hoopt de
auteur de verlammende werking van dat perfectionisme te omzeilen. Ook is Lous van der Mijl duidelijk over de rol van de leerkracht: meer procesbegeleider dan docent. Ondersteun met een open blik en geef de leerlingen het
vertrouwen dat hun ideeën waardevol zijn en gehoord mogen worden.
De lessen in het boek zijn erop gericht dat de leerling zijn autonomie en creativiteit volop kan inzetten. Wat ik persoonlijk een groot pluspunt vind is dat vijf van de twintig lessen daarnaast expliciet het lichaamsbewustzijn
stimuleren. Ik vind het belangrijk dat hoogbegaafde kinderen niet alleen cognitief worden uitgedaagd, maar ook leren voelen, zowel fysiek als mentaal. Zij hebben vaak een sterke focus op cognitieve uitdagingen en zijn daardoor niet altijd verbonden met hun emoties en lichaamssensaties. 

Het voordeel van de open opdrachten in Musica! is dat de lessen gebruikt kunnen worden in verschillende situaties; je kunt ermee aan de slag in een klas met kinderen die nog nooit een compositieopdracht hebben gemaakt, of een klas waarin sommigen een instrument kunnen bespelen en anderen niet. Je zult wel zelf moeten differentiëren, de handleiding bevat geen kant-en-klare voorbeelden en er staan geen praktijkervaringen in. Hoewel de handleiding waardevolle informatie biedt over de procesfasen en begeleiding van (hoog)begaafde leerlingen, kan het voor sommige lezers daarom als te summier worden ervaren. Het bevat een overzicht voor muzikale verdieping, maar dit had wat mij betreft ook in het werkboek mogen staan. Dat werkboek had daarmee nog meer een naslagwerk kunnen worden voor de kinderen, met muziekpapier en een overzicht van notenwaarden en toonhoogtes.

Als je nooit procesgericht hebt lesgege ven, zul je even moeten wennen aandeze lessen, want het eindresultaat staat nooit vast. Maar dat is juist leuk!

Lessen uit Musica
Lous van der Mijl heeft speciaal voor ons een les uitgewerkt, zie p. 44

Musica! Muzieklessen voor (hoog) begaafde leerlingen
Doelgroep (Hoog)begaafde leerlingen uit groep 5 t/m 8 en hun (muziek)docenten
Auteur Lous van der Mijl
Uitgeverij Eduforce
Prijs € 11,50 (werkboek)
€ 23,50 handleiding
Verschenen 2023