Rogier IJmker startte een paar jaar geleden het initiatief ‘Elke school een koor’: hij helpt scholen bij het opzetten én op lange termijn in stand houden van een eigen schoolkoor. Hij benadert scholen actief met het idee er een te beginnen, en biedt zijn diensten aan om de bijbehorende administratie op zich te nemen. Zo regelt hij onder andere de registratie en betaling van het lidmaatschap, de betaling van de dirigent en een speciaal op schoolkoren gerichte dirigeercursus voor dirigenten die dat nodig hebben. Het is een zakelijke dienstverlening, uit idealisme geboren, zo blijkt: “Ik wilde heel graag dat mijn dochter de kans krijgt om op school naar een koor te gaan, dat is mijn diepere drijfveer om dit te doen.”
Wanneer zal een initiatief tot het oprichten van een schoolkoor een succes zijn? “Wat je nodig hebt, is de driehoek van ouders en kinderen, school en dirigent. Die moeten bij elkaar komen, en dat is meteen de grootste uitdaging. Ik merk in de praktijk dat het vrij moeilijk is om mensen te vinden die het echt willen. Als een van deze drie om wat voor reden dan ook niet betrokken of niet gemotiveerd is om het voor elkaar te krijgen, gaat het niet lukken.” Hij maakte mee dat de scholen de kosten voor de ouders (€12,50 per kind per maand) te hoog vonden, zonder daarover de ouders te raadplegen. In een ander geval was het juist een ouder die graag een schoolkoor wilde, maar zij en de dirigent die ze via Rogier IJmker had gevonden om het te dirigeren, kregen de directeur niet enthousiast.
Het goede nieuws is dat deze ‘uitdaging’ meteen ook de beste ‘kans’ is, want als een school het zelf graag wil, is succes zowat verzekerd, vertelt IJmker: “Als het initiatief vanuit de school zelf komt, gaat alles makkelijk. Dat merk ik bij een van ‘mijn’ scholen. Daar was een dirigentwissel, altijd een spannend moment, maar dat werd moeiteloos opgevangen.” Een andere belangrijke kans op succes biedt de aanwezigheid van een zogeheten cultuurcoördinator op school die praktische zaken kan oppakken. IJmker heeft daar goede ervaringen mee. Voorwaarde is wel dat de directeur enthousiast is. In combinatie met de dienstverlening van IJmker loopt het dan als een trein.
Koor in stand houden
Rogier IJmker is zelf koordirigent en daar wordt hij heel gelukkig van, daar kan hij zijn creatieve ei in kwijt, vertelt hij. Op de vraag of hij ooit de aanvechting heeft gehad om zelf een schoolkoor te dirigeren antwoordt hij: “Daar ben ik niet de juiste persoon voor. Ik vind kinderen heel erg leuk maar niet in een groep, dat is nou eenmaal zo. Mensen die goed zijn met groepen kinderen, díé kunnen een schoolkoor dirigeren.” Eventuele ontbrekende muzikale vaardigheden kunnen worden bijgeschoold, maar dat geldt niet voor het enthousiasme om voor een groep kinderen te staan. De persoon van de dirigent is belangrijk voor het in stand blijven van het schoolkoor. Het is soms lastig te peilen of het goed gaat tussen koor en dirigent want er is altijd een redelijk hoog verloop in een schoolkoor. Kinderen zijn nou eenmaal dingen aan het proberen; dan vinden ze iets een tijdje leuk en na een half jaar niet meer. Wanneer is het verloop te groot? Dat is iets om in de gaten te houden. Voor een goedlopend schoolkoortje heb je tenminste twaalf tot vijftien deelnemende kinderen nodig. In zijn praktijk maakte Rogier IJmker mee dat het aantal opzeggingen bij een schoolkoor opvallend hoog werd. Ze zijn toen gaan onderzoeken waar dat aan zou kunnen liggen, en het bleek dat de dirigent niet heel inspirerend werd gevonden. Na een open en eerlijk gesprek met de dirigent heeft iemand anders het stokje overgenomen. Nu gaat het weer goed. Ook is de muziekkeuze van belang, met name voor de wat oudere kinderen. IJmker: “Op de muziekschool van mijn vrouw was er een flinke groep kinderen uit de bovenbouw die graag in een koor wilde, ze zijn heel enthousiast begonnen. Maar dat bloedde al snel dood want de dirigent koos allemaal oubollige Nederlandse liedjes. Kinderen uit deze leeftijdsgroep stellen eisen aan het repertoire, het moet toch meer pop-achtig zijn. Dus die muziek moet je eerst doen, van daaruit kun je wel verder gaan naar ander repertoire.” Bij de wat jongere kinderen is dat minder van belang, daar gelden weer andere voorwaarden. “Jonge kinderen zijn heel speels, bij hen werkt het goed om spelletjes met liedjes te doen. Je ziet dan de lól die ze hebben in het zingen, dat zien de ouders ook en die raken dan betrokken, wat óók belangrijk is voor de continuïteit van het schoolkoor.”
Op de school van zijn dochter was het allemaal goed gelukt, maar daarna breidde het gezin IJmker verder uit en verhuisde naar een andere wijk. Zijn dochter gaat nu naar een andere school. Grinnikend: “… dus daar ik kan weer opnieuw beginnen”.