De Europese Dag van Muziek op School is een mooie aanleiding om over internationalisering en het muziekonderwijs na te denken. Voor de komende editie van de Europese Dag van Muziek op School (2024) wil ik scholen daarom uitnodigen om een uitwisseling tot stand te brengen met scholen in het buitenland. Gehrels Muziekeducatie is daarover in gesprek met prof. Dr. Ruta Girdzijauskiene, initiatiefnemer van de Europese Dag van Muziek op School.
Ruta Girdzijauskiene is hoogleraar aan de Lithuanian Academy of Music and Theatre en president van de Lithuanian Music Teachers Association.

Leerkrachten, vakspecialisten muziek en vakleerkrachten die het interessant vinden om hun leerlingen kennis te laten maken met leerlingen in het buitenland, om vervolgens ervaringen uit te wisselen over wat zij met muziek
op hun school doen en wellicht als klas een lied presenteren of een speelstuk uitvoeren, kunnen zich vóór 31 december melden bij info@gehrelsmuziekeducatie.nl.

Gehrels Muziekeducatie gaat ervoor zorgen dat je wordt gekoppeld aan een school in een ander land. Begin 2024 organiseren we een online bijeenkomst om samen te verkennen welke mogelijkheden er zijn om deze Collaborative Online International Learning (oftewel COIL: deze term licht ik hieronder toe) tot een succes te maken.

De kracht van internationalisering en COIL
Scholen willen hun leerlingen voorbereiden op een globaliserende samenleving, onder andere door internationale activiteiten te ontplooien. Want aandacht voor internationalisering in het onderwijs betekent  aandacht voor diversiteit en inclusie, onder meer door aandacht voor interculturele communicatie. Dat is positief voor de omgang met mensen in het buitenland en voor de omgang tussen mensen met diverse achtergronden in ons eigen land.
Bovendien worden leerlingen zich bewust van culturele aspecten in het algemeen en cultureel erfgoed in het bijzonder.
In het hoger onderwijs is via Collaborative Online International Learning (COIL) waardevolle ervaring opgedaan met internationalisering. Binnen COIL is het de bedoeling dat leerlingen met leerlingen in een ander land samenwerken aan opdrachten en zo betekenisvolle internationale ervaring opdoen. Het leerproces staat voorop.
De afgelopen paar jaar heeft COIL een enorme vlucht genomen, onder andere door de reisbeperkingen. We zijn met elkaar veel vaardiger geworden in het omgaan met applicaties als Zoom en Microsoft Teams. Als  (vak)leerkrachten hebben we tijdens de coronapandemie allemaal ervaring opgedaan met online lesgeven, al waren die ervaringen nog niet altijd honderd procent positief. 
Anders dan in het voortgezet en hoger onderwijs geldt voor het basisonderwijs dat de (Engelse) taalvaardigheid van leerlingen beperkt is. Desondanks kan het heel interessant en leerzaam zijn om te kijken of Nederlandse basisschoolklassen muzikale ervaringen kunnen uitwisselen. Het gebeurt soms al, zo stond in 2017 een artikel in De Pyramide van Jeroen Schipper over twee schoolklassen uit Nederland en Engeland die op afstand  kennismaakten, een lied instudeerden en dat uitwisselden. De leerlingen leerden van en met elkaar: de taal, gewoonten, muziek. Een internationale uitwisseling zal altijd bijdragen aan inclusiviteit en bewustwording van de waarde van de eigen cultuur.

Eerdere edities EuDaMuS
Sinds twee jaar vieren we een European Day of Music in School (EuDaMus) op 15 maart. In 2022 nam de European Association for Music in Schools (EAS) het initiatief voor het instellen van deze EuDaMus met het doel
Europeanen ervan bewust maken dat muziekles op school iets waardevols is dat we moeten koesteren en continueren.
EAS liet speciaal voor de eerste en tweede editie van EuDaMuS in 2022 en 2023 een lied componeren, stelde dat met oefenmateriaal via de EAS-website beschikbaar en riep scholen op het lied in te studeren en video’s ervan in te sturen. Aan die oproep is massaal gehoor gegeven, de ingezonden video’s werden in 2022 en ook dit jaar op 15 maart vertoond in een live online bijeenkomst ter ‘viering’ van deze Europese Dag. Scholen in heel Europa
waren te zien en te horen, het was een echte international celebration of music education, zoals de EAS het noemde.
Daarnaast waren er seminars over de invloed van muziek op de ontwikkeling van kinderen. De online bijeenkomst was voor iedere belangstellende toegankelijk.
Voor 15 maart van dit jaar hadden Susanne Zandstra en ik namens Gehrels Muziekeducatie drie spannende ‘challenges’ ontwikkeld die scholen konden uitvoeren (zie De Pyramide 77-01). De VLS had challenges voor het vo uitgezocht en beschikbaar gemaakt.
Voor 2024 is de VLS van plan om een lied/speelstuk te laten maken. Hoewel de uitkomsten niet in een video zijn verwerkt, hebben we gehoord dat verschillende scholen enthousiast met de ‘challenges’ aan de slag zijn gegaan.
De editie van volgend jaar kan dus een mooie aanleiding zijn voor een internationale uitwisseling. We zijn benieuwd naar de reacties!

Referentie
Rubin, J., & Guth, S. (2022). The guide to COIL virtual exchange. Implementing, growing, and sustaining Collaborative Online International Learning. Sterling, VA: Stylus Publishing.

Informatie internationalisering
De Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationalisering in onderwijs, maakt het onder andere via de zogeheten Erasmus+-beursen en de Subsidieregeling Internationalisering Funderend Onderwijs (IFO) voor alle vormen
van onderwijs mogelijk om op verschillende manieren met instellingen in het buitenland aan uitwisseling te doen.