"Het is belangrijk dat je je talent op school kunt ontdekken"

Auteur: 
Maite Roest
Verschenen in Pyramide: 

Als meisje van vier deed Juul Bralts mee met het eerste kerstkoor dat ik opzette. Sindsdien volg ik haar muzikale carrière vanaf de zijlijn. Ik vind haar interessant want ze heeft muzikaal talent. Toen ik een video van haar, pianospelend en zingend, liet zien aan de redactie van De Pyramide zei iedereen “wow!”. De redactie vroeg zich af hoe zij het muziekonderwijs heeft ervaren op school, en ook daarbuiten. We besluiten dat ik haar vraag voor een interview. Ik spreek haar een dag na haar zestiende verjaardag. Ze doet nu eindexamen muziek op de middelbare school. Hoe heeft zij haar talent ontdekt? 

“Op de basisschool werd helaas weinig aan muziek gedaan. Alleen bij Engels, dat leerden we met Engelse liedjes. Maar dan ging het meer over de betekenis van het lied, we zongen nauwelijks. In de bovenbouw van de basisschool probeerde onze eigen juf wel om muziekles te geven, maar zij sloeg de plank volledig mis met liedjes die wij te kinderachtig vonden. Ik maakte vooral zelf muziek als daar ruimte voor was, bij talentenjachten of op de bonte avond. Ik was blij met de momenten dat ik op kon treden op school, want daardoor kwam ik erachter dat ik talent had.”

“Op mijn zevende ben ik begonnen met pianolessen. Mijn eerste pianodocent kon goed notenlezen en heeft me dat geleerd. Het was een goede basis, maar echt muziek maken heb ik pas bij mijn tweede pianodocent geleerd, Ruben Tekelenburg, ik was toen tien. Hij pakt het heel anders aan. Dankzij hem realiseerde ik me dat ik stappen kon maken. Ik leer om echt muziek te maken, met gevoel. Ruben leert me om de muziek over te brengen. Hij luistert goed, als het te eentonig klinkt, geeft hij suggesties. Het gaat niet alleen om de noten, je kunt ook spelen met dynamiek, daardoor gaat muziek echt leven.”

“In de eerste drie klassen van de middelbare school vond ik het schoolvak muziek geweldig, want ik was altijd de beste. Ze beoordeelden me altijd zwaarder dan mijn klasgenoten en dat was ook wel terecht. Op dit moment heb ik vijf uur in de week muziekles. Een uur verplicht muziek met de klas en vier uur muziek als examenvak. Dat ene uurtje met de klas is heel makkelijk. Die andere vier uren zijn behoorlijk pittig. Daarin krijg ik, naast veel praktijk, muziekgeschiedenis en muziektheorie. Ik heb tentamens over de middeleeuwen, en jazz. Ik moet intervallen kennen en kerktoonladders.” 

“Het leukste vind ik om samen met anderen te zingen en te spelen. We leren meerstemmig zingen. Ik word er heel blij van als het mooi klinkt samen. Vroeger heb ik ook wel samen met anderen pianogespeeld, maar ik ken niet veel mensen die het ook leuk vinden om samen te zingen of spelen, dus dat mis ik wel.”  

“Ik zou absoluut niet kunnen leven zonder muziek. Ik word blij van muziek. Als ik uit bed kom of op de fiets zit, zet ik muziek op. Als ik thuiskom uit school dan heb ik echt de drang om muziek te maken. Ik ga altijd slapen met klassieke muziek. Op mijn vijfde kreeg ik een usb-stick met een stereo, daar stond klassieke muziek op en daar viel ik mee in slaap.” 

“Nu doe ik dat met Spotify. Ik heb een playlist, die gaat van hier naar Tokio. Ik ben niet zo van de muziek die nu hip is, ik kies mijn eigen liedjes. Als ik er blij van word, is het goed. Als er veel verschillende instrumenten gebruikt worden, vind ik dat leuk. Als ik naar muziek luister, let ik niet bewust ergens op maar tik ik mee met mijn handen. Ik houd erg van het ‘Zwanenmeer’ en ‘Morgenstimmung’ van Grieg. Maar de pakkende teksten van Kinderen voor Kinderen zing ik ook mee.”

“Tijdens de lock down heb ik erg veel aan muziek gehad. Het was nog steeds een stomme tijd, maar ik hoefde me gelukkig niet te vervelen. Door de muziek had ik altijd iets te doen. Sommige vriendinnen deden soms dagenlang niets anders dan Netflix kijken, maar dat lukt mij niet, dan verveel ik me al snel. Ik heb heel veel piano gespeeld en ik heb een gitaar gekregen. Een leuke nieuwe uitdaging. Vroeger vonden vriendinnen weleens dat ik te weinig aandacht voor ze had, omdat ik zoveel tijd besteed aan muziek, en daarnaast sport ik ook fanatiek. Maar inmiddels zijn ze dat gelukkig wel van me gewend.” 

Toekomstplannen
“Vroeger wilde ik graag docent worden. Het lijkt me leuk om met kinderen bezig te zijn, liefst in de basisschoolleeftijd. Ze zijn dan nog jong en speels. Sinds twee jaar leek het conservatorium me ook heel leuk, maar het lijkt me te eenzijdig om alleen maar klassiek piano te spelen, dat past niet bij mij.”

“Als ik klaar ben met de middelbare school wil ik graag naar het conservatorium om Docent Muziek te studeren, of Muziektherapie. ODM spreekt me erg aan omdat je dan heel veel verschillende dingen mag doen en toch de hele dag met muziek bezig bent. Ik heb een dag meegelopen en heb koor gehad, piano en gitaar. Daarna was ik nog enthousiaster.”  

“Ik vind het belangrijk dat kinderen kennismaken met allerlei soorten muziek. Als je van huis uit weinig meekrijgt van muziek, maar wel talent hebt, is het belangrijk dat je dat talent op school kunt ontdekken. Er zijn vast kinderen die heel erg mooi muziek kunnen maken maar het nooit doen. Maar het wel onbewust missen. Voor die kinderen is het extra belangrijk dat muziek een vak is op school.”

Lessen van Juul
Na het gesprek met Juul realiseer ik me weer dat je kinderen bloedserieus moet nemen. Vermijd dat muzieklessen ‘kinderachtig’ voelen en geen raakvlak hebben met ‘echte’ muziek, welk genre dan ook. Beperk jezelf niet tot het ‘kindermuziekgenre’. Laat kinderen kennis maken met muziek waar ze niet vanzelfsprekend mee in aanraking komen. Creëer momenten waarop kinderen kunnen optreden om zo hun zelfvertrouwen te vergroten. Moedig ze aan en laat zien wat mogelijk is. Wanneer je als leerkracht onzeker bent over je zangkwaliteiten, doe dan iets anders in je muziekles waarbij je je wél zeker voelt. Geef bijvoorbeeld een interessante luisterles. Ga uit van je eigen fascinatie. 

Met Juul straks als muziekdocent voor de klas komt het vast goed. Ze heeft nu al een duidelijke visie op het vak: 

“Als ik voor de klas zou staan, zou ik liedjes aanleren en spelen op makkelijke instrumenten. In de bovenbouw vinden kinderen popliedjes leuk, die zou ik dan met ze zingen. Als het kan, zou ik ze in aanraking willen brengen met andere instrumenten, gitaar bijvoorbeeld. Je luistert rond je 12e al naar populaire muziek, je ontdekt de wereld, ik vind het belangrijk om daarbij aan te sluiten. Ik heb zoveel aan muziek en dat gun ik ieder kind.”

Maite Roest is muziekdocent bij LIMAI in Deventer en redacteur van De Pyramide.

Inschrijven voor de nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwbsrief en ontvang onregelmatig nieuws over muziekeducatie, liedjes, lessen, professionaliseringsdagen, Gehrels Muziekeducatie en De Pyramide.