Vak muziek telt mee op de pabo

TEKST MICHEL HOGENES

In het Onderwijsblad van de Algemene Onderwijsbond (AOb) dat onlangs verscheen, stond een mooi interview met de in 1970 aan de Kleuter Leidster Opleiding School (KLOS) afgestudeerde leerkracht Pieti Donkers-Boon. In dit interview doet zij een oproep om kleuters meer te laten spelen, iets waar geen jonge kind-specialist tegen zal zijn. In hetzelfde artikel stelt zij echter ook dat er op de pabo’s geen muziek meer wordt gegeven.

Dit is niet helemaal juist. De huidige pabo heeft een heel andere opzet dan de KLOS, die in 1984 samen met de Pedagogische Academie opging in de pabo. Studenten worden tegenwoordig niet meer alleen voor het lesgeven aan kleuters dan wel alleen aan 6- tot 12-jarigen opgeleid. Zij krijgen een brede bevoegdheid waarbij ze ook geschoold worden in het geven van muziek. Muziek maakt samen met beeldende vorming, dans en drama deel uit van het domein kunstzinnige oriëntatie en wordt als vak op alle pabo’s in ons land aangeboden. Studenten leren hoe ze met kinderen kunnen zingen, luisteren, spelen, componeren & improviseren, lezen & noteren, en bewegen. Wat het geven van muzieklessen lastig maakt, is dat leerkrachten vaardig en zelfs wendbaar moeten zijn in al deze gebieden. 

De afgelopen jaren heeft het basisonderwijs de mogelijkheid gehad om gebruik te maken van de door het Fonds voor Cultuurparticipatie ingestelde impuls muziekonderwijs. In navolging daarvan hebben ook alle pabo’s in ons land gebruik gemaakt van een vergelijkbare regeling. Hierdoor is de samenwerking tussen pabo’s en conservatoria versterkt, hebben veel pabo’s extra lessen kunnen verzorgen en zijn de mogelijkheden voor nascholing uitgebreid. Daarnaast zijn er pabo’s die de subsidie hebben aangewend om muziek in samenhang met andere vak en vormingsgebieden aan te kunnen bieden. [zie voor een voorbeeld daarvan het artikel 'Hoe muziek in de geschiedenisles leidt tot meer muziek in de klas' van Loes Heiling en Aletta Kwant, De Pyramide 77-2, mei 2023]. Er is heel veel gebeurd en nog steeds veel gaande.

Alle kinderen hebben het recht hun muzikale talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Hiervoor hebben ze leerkrachten, vakspecialisten muziek en vakleerkrachten nodig die deze talenten herkennen en erkennen. Deze onderwijsprofessionals moeten in staat zijn om muzieklessen te verzorgen die aansluiten bij de ontwikkelingsbehoefte van de kinderen die zij in de klas hebben. Pabo’s en conservatoria doen er alles aan om samen met organisaties als Gehrels Muziekeducatie en Méér Muziek in de Klas het vak muziek in de basisschool verder te versterken. We zijn er nog niet, er kan zeker nog een tandje bij, maar we zijn zeker op de goede weg.